ช่วงนี้ฟ้ามืด หรือฝุ่นเยอะ? ภัยต่อดวงตา จาก ฝุ่นPM2.5

ในช่วงที่ผ่านมาประชาชนตื่นตระหนกกับปัญหาเรื่องของฝุ่น PM2.5 ที่เป็นปัญหาต่อสุขภาพร่างกาย

โดยเฉพาะระบบทางเดินหายใจและระบบไหลเวียนเลือดแต่ลืมนึกไปว่าดวงตาเป็นอวัยวะที่สัมผัสโดยตรง มีเพียงชั้นน้ำตาบางๆที่กั้นไว้

พบว่ามีผู้ป่วยที่มาตรวจเรื่องปัญหาจากเรื่องฝุ่นมากขึ้น กลุ่มโรคที่พบบ่อย 4 โรค ได้แก่ 

1. โรคเยื่อบุตาขาวอักเสบ

ผู้ป่วยมักมาด้วยอาการตาแดง ระคายเคืองตา แสบตารู้สึกเหมือนมีอะไรในตา บางรายมีเปลือกตาบวม

เกิดได้หลักการสัมผัสฝุ่น นอกจากนี้สัมพันธ์กับการติดเชื้อแทรกซ้อน เช่น แบคทีเรีย

2. โรคภูมิแพ้ตา

อาการหลักคือคันตา รู้สึกไม่สบายตา มีขี้ตาเป็นน้ำ ตาดูฉ่ำถ้าพลิกเปลือกตาสังเกตเห็นตุ่มที่บริเวณเยื่อบุตาได้

อาการอาจจะกำเริบหรือรุนแรงขึ้นได้ในผู้ป่วยที่เป็นโรคภูมิแพ้ตาอยู่เดิม

3. โรคตาแห้ง

อาจไม่ได้พบหลังการสัมผัสทันที สามารถพบได้หลังสัมผัสเป็นระยะเวลาช่วงหนึ่ง แต่อาการอาจมาได้เร็วหรือรุนแรงกว่าในผู้ที่สวมใส่คอนแทคเลนส์ผู้ป่วยตาแห้งอยู่เดิม

โรคต้อเนื้อหรือต้อลมอาการระคายเคือง ตาฝืด สู้แสงไม่ได้ น้ำตาไหล ตาพร่าเมื่อกระพริบตาชัดขึ้นหรือถ้าเป็นมากอาจทำให้การมองเห็นลดลง

4. โรคกระจกตาอักเสบ

อาการจะรุนแรง เช่น ปวดตา ขี้ตาเขียว ตาแดงสังเกตเห็นกระจกตามีสีขาว สามารถทำให้สูญเสียการมองเห็นได้

*

สำหรับผู้ที่สวมใส่คอนแทคเลนส์ อาจทำให้มีอาการระคายเคืองตาตาแห้งมากขึ้น

เนื่องจากฝุ่นละอองเล็กๆ สามารถเกาะติดในเนื้อวัสดุได้ซึ่งเมื่อล้างทำความสะอาด ไม่สามารถทำให้ออกได้หมดแต่ยังไม่มีการรายงานว่าจะส่งผลกระทบต่อดวงตาชัดเจน

ในผู้ที่ต้องใช้คอนแทคเลนส์เป็นระยะเวลายาวนานอาจมีผลกระทบจากภาวะขาดออกซิเจนได้

ทำให้มีกระจกตาบวมการมองภาพไม่คมชัด เห็นแสงแตกฟุ้ง หรือมีเส้นเลือดแดงรอบๆบริเวณตาดำได้ เป็นต้น

การแนะนำในผู้ที่ใส่คอนแทคเลนส์

ถ้าเป็นไปได้ควรลดการใส่หรือถ้าจำเป็นอาจใช้เป็นคอนแทคเลนส์ชนิดรายวันใช้น้ำตาเทียมหยอดเป็นระยะและถ้ารู้สึกระคายเคืองตาควรรีบถอดคอนแทคเลนส์ออกทันที

การดูแล รักษาดวงตา จาก ฝุ่น PM2.5 เบื้องต้น

1. ถ้าผู้ป่วยมีอาการระคายเคืองตา แนะนำปฐมพยาบาลเบื้องต้นโดยการใช้น้ำเกลือ (Normal Saline)

หรือน้ำต้มสุกล้างตาหลังสัมผัสทันที หรือผู้ที่ต้องสัมผัส อาจล้างตาวันละครั้ง

2. สำหรับผู้ที่มีโรคตาอยู่เดิม ควรใช้ยาหยอดที่ได้รับเป็นระยะ เช่นผู้ที่เป็นโรคภูมิแพ้ตา อาจหยอดยาป้องกันอาการกำเริบ

3. ผู้ที่เป็นโรคตาแห้งควรใช้น้ำตาเทียมหยอดช่วยลดอาการและเจือจางสารก่อการอักเสบ

4. สิ่งสำคัญ ควรเลี่ยงอยู่ในสถานที่มีฝุ่นละอองมาแต่ถ้าจำเป็นอาจสวมแว่นกันลม

ซึ่งลักษณะแว่นกรอบกว้างมีส่วนยื่นแนบกับกรอบหน้าช่วยลดการสัมผัสฝุ่นละอองได้

5. ผู้ที่มีอาการมาก ควรรีบพบจักษุแพทย์

—————————————————————

อยากให้พวกเราทุกคนที่ต้องสัมผัสภาวะฝุ่นละออง PM2.5นอกจากสวมหน้ากากกันแล้ว

อย่าลืมดูแลสุขภาพตากันด้วยอย่างที่สามารถทำกันง่ายๆ คือการสวมแว่นตากันลมอย่างน้อยช่วยลดการสัมผัสฝุ่นเหล่านี้กันได้ด้วยค่ะ

(ที่มา : Short-Term Deposition of PM2.5 Particles on Contact Lens Surfaces:Effect on Oxygen Permeability and Refractive Index DOI:10.1080/02713683.2018.1476552)